Færsluflokkur: Sögur af sjó

Helgaslysið við Faxasker 7. janúar 1950

Þessi þáttur var frumfluttur í Ríkisútvarpinu 16. janúar 2000, en 7. þess mánaðar voru liðin 50 ár frá því að Helgi VE 333 fórst við Faxasker í Vestmannaeyjum ásamt 7 manna áhöfn og þremur farþegum.

Þátturinn byggir á viðtölum sem tekin voru á árunum 1994-2000.
Rakin er saga skipsins frá upphafi smíði þess árið 1935 allt til þess að rekinn úr því var nýttur við Breiðafjörð.
Eftirtaldir koma fram:
Guðrún Stefánsdóttir, ekkja Helga Benediktssonar, útvegsbónda í Vestmannaeyjum,
Séra Halldór E. Jonsson (fórst með Helga),
Björn Sigurðsson frá Hallormsstað (vann að smíði skipsins),
Gísli Brynjóúlfsson, sonur Brynjúlfs Einarssonar, bátasmiðs,
Halldóra Úlfarsdóttir (vann hjá Guðrúnu og Helga),
Vernharður Bjarnason (starfaði um árabil við inn- og útflutning hjá Helga Benediktssyni),
Hallgrímur Hallgrímsson (sonur Hallgríms Júlíussonar, skipstjóra á Helga),
Andrés Gestsson, háseti á Helga um nokkurra ára skeið,
Einar Vilhjálmsson, fv. tollvörður,
Sigtryggur Helgason (sonur Guðrúnar og Helga),
Aðalheiður Steina Scheving,
Jón Hjörleifur Jónsson, fv. skólastjóri,
Árni Ingvarsson, fyrrum háseti á Herðubreið,
Sigríður Ólafsdóttir (Sirrý í Gíslholti), vinkona og fyrrum vinnustúlka hjá Helga og Guðrúnu,
Jón Björnsson frá Bólstaðarhlíð,
Þórunn Sólveig Kristjánsdóttir, fyrrum hjúkrunarkona á Sjúkrahúsi Vestmanneyja,
Gunnar Eyjólfsson frá Lambavatni á Rauðasandi,
Ari Ívarsson frá Melanesi á Rauðasandi,
Eigill Ólafsson frá Hnjóti í Örlygshöfn,
Ragnar Guðmundsson frá Brjánslæk.

Lesari var Sigrún Björnsdóttir og kynnir í lok þáttar Ragnheiður Ásta Pétursdóttir.

Kór Langholtskirkju flutti kvæði Halldórs E. Johnsons í lok þáttarins við lag Arnþórs Helgasonar

 

Sigtryggur Helgason kostaði gerð þáttarins.

Tæknimaður við samsetningu var Vigfús Ingvarsson.

Höfundur handrits: Arnþór Helgason

 

Vakin skal athygli á þættinum "Faxasker" sem er neðar á síðunni. Þar er fjallað um sögu þeirra þriggja skipa sem fórust við skerið á síðustu öld. Í þættinum koma fram ítarlegri upplýsingar um Helga VE 333 og ýmislegt sem tengist Helgaslysinu.

 


Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

Fiskurinn hefur fögur hljóð - skrúfuhljóðið sem fældi burt síldina

Fjallað er um upphaf notkunar fiskleitartækja á Íslandi. Eggert Gíslason, skipstjóri segir frá. Þá er stórfróðlegt viðtal við Baldur Böðvarsson, útvarpsvirkja, en hann tók þátt í að mæla hljóð frá skrúfum fiskiskipa, en margir skipstjórar töldu skrúfuhljóðin fæla burtu síldina. Í þessu viðtali greinir Baldur frá ýmsu viðvíkjandi þessum málum og birt eru hljóðrit sem þeir feðgar, Baldur og Hrafn gerðu. Baldur fjallar einnig um aðrar nýjungar svo sem ratsjána og upphaf hennar. Þá greinir
Páll Reynisson hlustendum frá heyrn fiska
Þátturinn var á dagskrá Ríkisútvarpsins í júlí 1999 og er birtur hér í minningu Baldurs Böðvarssonar, en hann lést 2. júlí 2015 á 91. aldursári.


Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

Meingunarslysið um borð í Röðli í janúar 1963

Þessi þáttur er byggður á viðtölum sem Hugi Hreiðarsson tók árið 1998 við skipverja sem lifðu af skelfilegt meingunarslys um borð í togaranum Röðli í janúar 1963. Þættinum var útvarpað í júlí 1999. Sögumenn eru Bárður Árni Steingrímsson og Þórir Atli Guðmundsson.
Afleiðingar slyssins settu mark sitt á þá sem lifðu af og flestir hafa þeir þurft að glíma við afleiðingar eitrunarinnar.


Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

Kópur, fyrsta selveiðiskip Íslendinga

Þáttur þessi er einkum byggður á ævisögu Jóns Guðmundssonar, Jóns í Belgjagerðinni, "Sonur Bjargs og báru", sem Guðmundur Hagalín skráði.

Eftir að þættinum var útvarpað bárust mér heimilidir um fleiri selveiðiskip en Kóp, sem voru í eigu Íslendinga.

Í lok þáttarins er stutt viðtal við Árna Jónsson, son Jóns Guðmundssonar.

Tekið skal fram að sumt í frásögn Guðmundar Hagalíns, sem birt er í þessum þætti og varðar björgun áhafnarinnar á Kópi, þykir sumum ættingjum skipverja heldur missagt. Hefur ekki verið gerð tilraun til að leiðrétta frásögn Guðmundar Hagalíns og bíður það betri tíma.

Lesari í þættinum var Gunnþóra Gunnarsdóttir.


Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

Íslendingur afvopnar bandarískan hermann

Valdimar Haraldsson sagði mér þessa sögu á þrettándanum árið 2000. Henni var útvarpað þá um haustið. Frásögn Valdimars er hreinskilin og fátt undanskilið, enda vakti hún talsverða athygli.


Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

Guðrúnarslysið 23. febrúar 1953

Þann 23. febrúar 1953 hvolfdi vélbátnum Guðrúnu VE 163. Um borð voru 9 skipverjar og komust fjórir þeirra í björgunarbát. Sveinbjörn Hjálmarsson sagði mér þessa sögu sumarið 2000 og var henni útvarpað þá um haustið.

Frásögn Sveinbjörns er afar merkileg fyrir margra hluta sakir. Hann virtist hafa mótað hana svo í huga sér að það var sem hann læsi stundum af blaði. Þá koma fyrir atriði sem kunn eru úr þjóðsögum og Íslendingasögum þegar boðuð er feigð manna. Einnig er fjallað um drauma, en þeir eru og hafa verið ríkur þáttur í lífi margra sjómanna.


Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

Faxasker

Hér er greint frá skipum þeim sem strönduðu og fórust við Faxasker á síðustu öld, en þau voru Ester 1918, Helgi VE 343 7. janúar 1950 og Eyjaberg í mars 1966. Mannbjörg varð er Ester og eyjabergið strönduðu, en 10 manns fórust með Helga (sjá þáttinn Helgaslysið 7. janúar 1950). Lesari í þættinum var Gunnþóra Gunnarsdóttir. Honum var útvarpað haustið 1999. Lesið er m.a. bréf sem Hallgrímur Júlíusson, skipstjóri á Helga, skrifaði vini sínum, Þórði Benediktssyni, um mikla svaðilför sem Helgi fór til Bretlands í febrúar 1943.


Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

Eplaskipið og aðrar sögur af sjó

Hér greinir frá samgöngum á milli Vestmannaeyja og lands á fyrri hluta síðustu aldar. M.a. er lesin frásögn Sigtryggs Helgasonar af siglingu til Eyja með Helga Helgasyni VE 343 rétt fyrir jólin 1947, en Helgi fór þá með rúmlega 60 farþega.


Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

Vinnuslys á sjó

Haustið 1996 fótbrotnaði ég og lá á Borgarspítalanum í tæplega viku. Um svipað leyti stórslasaðist Jóhann Páll Símonarson, sjómaður, um borð í Brúarfossi er hann var við störf í Færeyjum. Hann var fluttur til Íslands og lenti á sömu stofu. Með okkur tókst vinátta.
Við ræddum saman um öryggismál sjómanna og árið 1999 gerði ég útvarpsþáttinn Vinnuslys á sjó. Þættinum var útvarpað í dymbilviku þegar fá skip voru á sjó og á þeim tíma sem flestir eyða fyrir framan sjónvarpstækin. Því hlustuðu fáir sjómenn.
Ýmislegt hefur gerst síðan þessum þætti var útvarpað og margt breyst til betri vegar. Þessir eru viðmælendur í þættinum:
Jóhann Páll Símonarson les skeyti sem hann sendi Halldóri Blöndal, samgöngumálaráðherra, , Örn Hilmisson, Kristinn Ingólfsson hjá Siglingastofnun, Hilmar Snorrason hjá Slysavarnaskóla sjómanna, Gunnar Tómasson, þáverandi forseti Slysavarnafélags Íslands, Jóhann Páll símonarson, Eyþór Ólafsson hjá Eimskipafélagi Íslands, Guðmundur Hallvarðsson, þingmaður og formaður Sjómannadagsráðs.
Tónlistin í þættinum er eftir Sigfús Halldórsson.
Notaðir voru Sennheiser ME62 og ME65 hljóðnemar. Hljóðritað var með Sony MD30 minidisktæki.


Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

Gamalt æskuhljóð June Munktell

 

Í þeim bátum og skipum, sem Helgi Benediktsson, faðir minn, lét smíða í Vestmannaeyjum og Svíþjóð, voru June Munktell vélar. Ég man enn eftir hljóðinu í vélinni í Skaftfellingi (June Munktell held ég að hafi verið sett í Skafta árið 1948), Gull-Þóri, Hildingi, Frosta og Fjalari, að ógleymdum Hringver. Þetta fann ég á netinu og hoppaði þá heldur í mér hjartað.

http://www.youtube.com/watch?v=ZS-WoGIliPU

Njótið myndskeiðsins og setjið á ykkur góð heyrnartól.

Ef einhver veit um gangfæra June Munktell vél væri gaman að fá að hljóðrita ganginn.

 

arnthor.helgason@simnet.is

 

In English

 

My father‘s fishing boats were equipped with June Munktell machines. My heart jumped when I found this on Youtube

http://www.youtube.com/watch?v=ZS-WoGIliPU

If anyone knows about recordings of old June Munktell machines, please inform.

arnthor.helgason@simnet.is

 


Næsta síða »

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband